ارزیابی توزیع مکانی خطر فرسایش خاک با استفاده از مدل توزیعی usle در حوضه آبخیز کچیک

فرسایش خاک یکی از مسائل زیست محیطی جدی در کشور ایران است که با توجه به نرخ بالای آن، باید تلاش های زیادی برای کاهش خطرات آن صورت گیرد و لازمه این کار وجود داده های کمّی می باشد تا بتوان مناطق بحرانی را تشخیص داده و مدیریت نمود. با توجه به زمان بر و پرهزینه بودن روش های سنتی، برای انجام یک تحقیق اصولی و فراگیر استفاده از تکنیک ها و فناوری های نوین سنجش از دور و gis امری ضروری می باشد. همچنین عدم وجود و یا کمبود آمار و اطلاعات در زمینه فرسایش خاک در بسیاری از حوضه های آبخیز کشور، استفاده از روش های تجربی مناسب برای برآورد فرسایش خاک را گریز ناپذیر می نماید. در تحقیق حاضر، ارزیابی توزیع مکانی خطر فرسایش خاک در قالب مدل usle با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی در حوضه آبخیز کچیک با تعیین 6 فاکتور مدل صورت گرفت. در این بررسی، محاسبه فاکتور فرسایندگی با استفاده از داده های بارندگی ثبت شده در ایستگاه باران سنجی کچیک، تخمین مقادیر فرسایش پذیری، پس از نمونه برداری جهت تعیین خصوصیات فیزیکی و شیمیایی، با استفاده از درونیابی به روش کریجینگ، تعیین مقادیر فاکتور پوشش گیاهی با استفاده از نمایه گیاهیndvi و فاکتور توپوگرافیک نیز با استفاده از مدل رقومی ارتفاع صورت گرفت. به علت عدم انجام عملیات حفاظتی در سطح حوضه، فاکتور عملیات حفاظتی برابر یک می باشد. نتایج نشان داد که مقادیر فرسایش در سطح حوضه بین 01/0 تا 404 با میانگین 58/12 تن در هکتار در سال متغیر است. مطابق نقشه تهیه شده، کلاس های فرسایش بسیار کم و بینهایت شدید، به ترتیب بیشترین (81/56) و کمترین (07/0) درصد از سطح حوضه را در بر می گیرند. همچنین با استفاده از دستورالعمل میدانی روش aced(ارزیابی خسارت فعلی فرسایش خاک) میزان فرسایش خاک در نقاط تصادفی تعیین شده در سطح حوضه اندازه گیری شد. به منظور مقایسه مقادیر برآورد شده با استفاده از مدل usle و روش میدانی aced، از شاخص تطابق کاپا استفاده گردید. با توجه به شاخص کاپای 70 درصد و صحت کلی طبقه بندی 84 درصد، می توان اظهار داشت که تطابق نسبتاً خوبی بین مقادیر برآورد شده با استفاده از این دو روش وجود دارد.